به گزارش مجله خبری نگار،با این حال بسیاری از علائم هشدار دهنده این بیماری غیر اختصاصی هستند که از جمله آنها میتوان به کاهش وزن و خستگی اشاره کرد.
در ادامه قصد داریم درباره علائم و نشانههای سرطان کبد صحبت کنیم.
علائم ایجاد شده در سرطان کبد ممکن است از سرطان اولیه که یک تومور بزرگ تنها در کبد است نشات گرفته یا به دلیل متاستازهای کبدی که طی آنها سرطان (مثلا ریه یا سینه) از ناحیه دیگری از بدن به کبد پخش شده رخ دهد.
سرطان کبد اولیه معمولا علائم نسبتا زود هنگام ایجاد میکند در حالی که متاستازهای کبدی (که بسیار شایعتر هستند) ممکن است تا قبل از شناسایی شدن، قسمت قابل توجهی از کبد را اشغال کنند.
گاهی اوقات عوارض سرطان کبد مانند انسداد مجرای صفراوی، کم خونی یا خونریزی جزو اولین علائم سرطان کبد محسوب میشوند و از آن جا که هیچ آزمایش غربال گری برای این سرطان وجود ندارد، آشنایی با علائم و نشانههای بالقوه این بیماری تنها راه تشخیص زود هنگام آن میباشد.
لازم به ذکر است علائم کارسینوم کبدی (سرطان کبد) و کلانژیوکارسینوما (سرطان مجرای صفراوی) مشابه است، اما سرطان مجرای صفراوی سریعتر از بسیاری از سرطانهای کبد باعث ایجاد علائم انسداد (مانند زردی) میشود.
سرطان کبد نیز مانند بسیاری از انواع سرطان معمولا در مراحل اولیه، علائم یا نشانههای قابل توجهی ندارد بلکه به مرور و با پیشرفت بیماری علائم آن ظاهر میشود و در نهایت فرد مجبور میشود به پزشک مراجعه کند.
این بیماری به دلیل شروع دیر هنگام علائم، اغلب در مراحل پیشرفته تشخیص داده میشود مگر این که تومور از نزدیکی مجرای صفراوی شروع شده و باعث انسداد زود هنگام شود.
علائمی که ممکن است رخ دهند عبارتند از:
ممکن است فرد یک توده یا ورم بسیار سفت را در ناحیه زیر قفسه سینه، در سمت راست بدن خود احساس کند. این توده اغلب بدون درد است و اگر درد رخ دهد احتمالا در نواحی اطراف توده احساس ناراحتی بیشتری وجود خواهد داشت.
گاهی اوقات سرطان کبد باعث بزرگ شدن طحال نیز میشود که میتواند به درد یا احساس توده در قسمت فوقانی چپ شکم منجر شود.
درد و ناراحتی در سمت راست شکم درست زیر دندهها ممکن است به دلیل فشار تومور کبدی به سایر ساختارها یا اعصاب این ناحیه باشد.
برای تشخیص لازم است فرد یک نفس عمیق کشیده و به آرامی بخش زیر ناحیه قفسه سینه در سمت راست را به سمت بالا فشار دهد، این بخش تقریبا نقطه قرار گرفتن کبد است و اگر کبد بزرگ شده باشد ممکن است لبه آن در پایینتر از شکم احساس شود.
درد تیغه شانه یک علامت مرموز است، زیرا معمولا هشدار میدهد که مشکل فرد ممکن است نزدیک به تیغه شانه نباشد (به دلیل نحوه حرکت اعصاب در بدن).
در سرطان کبد تومور یا متاستاز یک تومور ممکن است اعصابی را تحریک کند که به مغز میگویند درد از تیغه شانه ایجاد شده در حالی که در واقع از کبد نشات میگیرد.
این درد معمولا در شانه راست احساس میشود، اگرچه ممکن است در هر دو طرف رخ دهد. همچنین ممکن است به پشت بدن نیز سرایت کند.
اگر این درد را تجربه کرده اید، به خصوص اگر علت آن فعالیتهای فیزیکی نباشد لازم است به پزشک خود مراجعه کنید.
زردی به وضعیتی اشاره دارد که در آن پوست و همچنین قسمت سفیدی چشم زرد به نظر میرسد. این مسئله به دلیل تجمع نمکهای صفراوی در پوست ایجاد میشود.
زردی در نور طبیعی مثلا زمانی که فرد بیرون از منزل است راحتتر از نور داخلی تشخیص داده میشود.
همچنین برخی افراد علاوه بر زرد شدن پوست متوجه میشوند که مدفوع آنها به جای قهوهای رنگ پریده، سفید به نظر میرسد. همچنین ادرار آنها ممکن است تیرهتر از حد معمول باشد، حتی زمانی که فرد از کم آبی رنج نمیبرد.
تجمع نمکهای صفراوی در پوست که منجر به زردی میشود میتواند خارش نیز به دنبال داشته باشد. بسیاری از افراد اغلب به خارش به عنوان یک علامت جدی نگاه نمیکنند، اما خارش همراه با اختلالات عملکرد کبد ممکن است بسیار شدید باشد.
تجمع مایع در شکم که آسیت نامیده میشود میتواند نشان دهنده سرطان کبد باشد و ممکن است در ابتدا به صورت احساس نفخ ظاهر شود.
مثلا ممکن است فرد نیاز به تغییر اندازه کمربند خود داشته باشد در حالی که وزن اضافه نکرده است.
با گذشت زمان تجمع مایع در شکم میتواند به ریهها به سمت بالا فشار بیاورد و باعث تنگی نفس شود.
کاهش وزن نا خواسته ممکن است برای برخی افراد خوشایند باشد، اما زمانی که به تغییر در رژیم غذایی یا ورزش مربوط نباشد لازم است حتما به پزشک مراجعه شود.
منظور از کاهش وزن بی دلیل، کاهش ۵ درصد وزن بدن یا بیشتر در یک دوره ۶ تا ۱۲ ماهه بدون فعالیتهای ورزشی و تلاش برای کم کردن وزن میباشد.
البته علل جدی دیگری نیز ممکن است برای کاهش وزن نا خواسته وجود داشته باشد، بنابراین مهم است به محض تشخیص چنین تغییری به پزشک مراجعه شود.
افزایش وزن سریع و غیر منتظره نیز از علائم احتمالی سرطان کبد است. این مسئله معمولا به دلیل تجمع سریع مایع در شکم (آسیت) رخ میدهد.
از دست دادن اشتها ممکن است با بسیاری از اختلالات همراه باشد، اما در مشکلات کبدی شدت آن زیاد است. این علامت میتواند با احساس سیری بسیار سریع حتی در وعدههای غذایی کوچک همراه باشد.
از آن جا که این علائم میتوانند علائم هشدار دهنده نه تنها سرطان کبد بلکه سایر سرطانها باشند، مراجعه به پزشک ضروری است.
دلایل مختلفی وجود دارد که سرطان کبد میتواند به تهوع و استفراغ منجر شود و این مورد یک علامت شایع در تمام مراحل بیماری است.
تهوع و استفراغ ممکن است علل گوناگونی داشته باشند، اما زمانی که به طور مکرر رخ داده یا تشدید شوند لازم است با پزشک مشورت شود.
بسیاری از افراد از زندگی پر مشغله خود احساس خستگی میکنند، اما خستگی ناشی از سرطان بسیار متفاوت است و خستگی نیست که با یک خواب خوب شبانه بهبود یابد.
گاهی اوقات زمانی که فرد به دوره ۶ تا ۱۲ ماهه گذشته خود نگاه کند و انرژی امروز خود را با آن چه در آن زمان بوده بسنجد، تشخیص این علامت آسانتر خواهد شد.
تب خفیف، اما مداوم نشانهای است که پزشکان به عنوان تب با منشا ناشناخته از آن یاد میکنند و از علائم نسبتا شایع سرطان کبد محسوب میشود.
این تب به دمای بالای ۳۸.۳ درجه سانتی گراد اشاره دارد که به مدت ۳ هفته یا بیشتر ادامه داشته و با وجود ۳ بار یا بیشتر مراجعه به پزشک (یا ۳ روز در بیمارستان) علت آن مشخص نشده باشد.
چندین علت بالقوه دیگر نیز برای تب مداوم وجود دارد و همه آنها نیاز به مراجعه به پزشک دارند.
در نظر گرفتن شهود و حس کلی فرد به عنوان یک علامت کار دشواری است، اما مطالعات نشان داده بسیاری از افراد قبل از تشخیص بیماری احساس میکنند چیزی در بدن آنها دچار مشکل شده است.
اگر احساس ناخوشی عمومی دارید لازم است به پزشک مراجعه کنید.
برخی از سرطانهای کبد هورمونهایی ترشح میکنند که میتوانند به علائم دیگری نیز منجر شوند.
از جمله این علائم میتوان به قند خون پایین اشاره کرد که میتواند به سبکی سر و غش به خصوص در افرادی که برای مدتی غذا نخورده اند منجر شود.
بزرگ شدن سینه (ژنیکوماستی)، آتروفی بیضه و بالا بودن گلبولهای قرمز خون از دیگر موارد هستند.
در صورت مشاهده هر یک از علائم و نشانههای بالا یا علامتی که قادر به توضیح علت آن نیستید لازم است به پزشک مراجعه کنید.
اگرچه بسیاری از این علائم ممکن است به دلایل کم خطرتر از سرطان ایجاد شده باشند، اما در مورد سرطان کبد، هر چه بیماری زودتر تشخیص داده شود چشم انداز آن نیز بهتر خواهد بود.
اگرچه حتی افرادی که دارای هیچ یک از عوامل خطر زای سرطان کبد نمیباشند ممکن است گاهی به این بیماری مبتلا شوند، اما اگر عوامل خطر زای سرطان کبد مانند سیروز داشته باشید وضعیت کمی چالش بر انگیزتر خواهد بود.
در این صورت ممکن است در حال حاضر به دلیل بیماری خود علائم مشابه سرطان کبد را تجربه کرده باشید. در چنین شرایطی مراقب تغییر علائم خود باشید.
مطالعهای نشان داده علائم هشدار دهنده سرطان کبد برای پزشکان شامل درد ناحیه ربع فوقانی راست، بزرگ شدن کبد (سیروز معمولا باعث کوچک شدن آن میشود)، خستگی بیشتر، تغییر در خلق و خو، تشدید فشار خون پورتال، هموروئید، خونریزی و دیابت غیر قابل کنترل میباشد.
اگر متوجه هر یک از این علائم شده اید به جای انتظار فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
منبع:سومیتا